Dan kan ik op deze pagina de verschillen even uitleggen.
Links zie je hier een 'refractor' telescoop. Refracting betekent afbuigen. Maw het licht die binnenkomt wordt afgebogen.
Zoals je ziet op het diagrammetje komt het licht binnen in de buis (parallelle lichtstralen) en door de lens worden die lichtstralen afgebogen zodat die allemaal naar 1 punt gaan (waar de lichtstralen kruisen). Dat noemt men het brandpunt. Daarna gaat het licht naar de diagonale spiegel die het licht dan doorstuurt naar het oculair (eyepiece int engels). Het oculair is een apart lenzen stukje waardoor je kijkt. Meestal wordt er 1 of 2 oculairen bij een telescoop geleverd maar je kan uitbreiden met meerdere oculairen en afhankelijk van de breedte van de opening op je telescoop kan je oculairen gebruiken over meerdere telescopen. Het oculair wordt gemonteerd in de focusser waaraan je moet draaien om scherp te stellen. Focussers vandaag de dag worden geleverd in 1.25inch of 2inch varianten.
Waarom heb je meerdere oculairen nodig? Het oculair bepaalt samen met de afstand van uw lens tot het brandpunt de vergroting van het beeld en groot het beeldveld is. Dus een voorbeeldje: het brandpunt ligt op 1250 mm van de lens en uw oculair heeft een brandpunt van 13mm. Dan moet je 1250 delen door 13 om je vergroting te bekomen = 96X. Dus logischerwijs hoe korter het brandpunt van het oculair hoe meer zoom en hoe langer die telescoop (langere brandpunt van de lens) ook hoe meer zoom. Hoe wordt dan die afstand bepaald in de buis? Wel dat is afhankelijk hoe bol de lens gemaakt is. Heb je dan verschillende diktes van buizen? Jazeker! Terwijl de afstand van het brandpunt de vergroting bepaalt dan zorgt een bredere buis (dus meer diameter op de lens) voor meer lichtopbrengst. Echter hoe breder hoe moeilijker te maken en hoe hoger de kosten. Aangezien een lens aan zowel de voor als achterkant heel precies moet gemaakt worden en hoe groter de diameter hoemeer oppervlakte dat fouten kan bevatten.
U kan zo aan de foto zien dat de buis heel wat dikker is en toch is deze telescoop vele malen goedkoper te maken dan dezelfde dikte of zelfs een mindere dikte van een refractor.
In de plaats van een lens om het licht af te buigen wordt er een parabolisch gevormde spiegel gebruikt. En in een spiegel natuurlijk moet slechts 1 zijde gevormd worden en moet de andere kant gewoon volledig plat zijn.
Het licht komt binnen in de buis en wordt op de parabolische spiegel teruggekaatst. Die terugkaatsing gaat dan naar het brandpunt maar wordt op voorhand opgevangen door de diagonale vangspiegel en gaat dan naar de focusser en het oculair op de zijkant van de buis.
Voordelen reflector: Makkelijker te maken, grotere diameters mogelijk waardoor veel meer lichtopbrengst.
Nadelen reflector: Er is een centrale obstructie maw: het middelste licht kan niet door de diagonale spiegel dus verlies je een klein beetje detail in het midden en de plaatsing aan de voorkant van de buis om door te kijken kan bij hele grote kijkers een probleem vormen gezien je dan op een ladder moet staan om te kunnen kijken.
Lang verhaal kort: Als je enkel planeten wilt bekijken. Planeten weerkaatsen een deel zonlicht en zijn sowieso heel helder aan de hemel maar kunnen een grotere vergroting gebruiken dus is een reflector interessanter. Als je sterrenstelsels, nevels en andere diepere en veel lichtzwakkere objecten wilt zien ben je beter af met een reflector. Veel van die objecten zijn sowieso al redelijk groot in de hemel maar zodanig lichtzwak dat je ogen ze gewoon niet zien.
Hoe zit dat dan met de vergroting, kan je heel ver inzoomen met gelijk welk instrument. Neen natuurlijk. De diameter van je lens of spiegel bepaalt ook de 'resolutie' van je beeld. Een duimregel: Neem de diameter van je lens of spiegel in mm en doe dat maal 2. Dat is ongeveer het maximum X inzoom. Echter je kan soms wel iets hoger gaan en soms gebeurt het dat je er niet geraakt volgens de omstandigheden van de atmosfeer (transparantie en turbulentie).
Soms zie ik een F waarde staan bij de specificaties. De F-waarde is de ratio van het brandpunt tot de diameter van lens of spiegel. Dus in het geval van mijn klein huidig telescoopje. Het brandpunt ligt op 450mm en de diameter van de spiegel is 113mm. Als je die 2 deelt door mekaar heb je ongeveer 4 dus heb ik een F4 spiegel. Hoe hoger de F waarde hoe langer de telescoop maar hoe minder vervorming in het beeld aan de zijkant. Er bestaan bijvoorbeeld al telescopen met een F3.3 spiegel maar die hebben sowieso nog een extra correctie lens nodig op de focusser om de vervorming te verminderen.
Er zijn nog veel meer types telescopen maar dit zijn de courantste en de reflector is ook een type die meestal door amateurs kan gebouw worden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten